Psychologia rozwojowa

obowiązkowe

Wykład

przewidziane trybem rekrutacji na studia I stopnia na kierunku pedagogika

Celem przedmiotu jest nabycie przez studentów wiedzy z zakresu psychologii rozwojowej oraz umiejętności posługiwania się podstawowymi ujęciami teoretycznymi z psychologii rozwojowej w celu analizowania zagadnień pedagogicznych w kontekście rozwoju psychicznego człowieka

Problematyka wykładu

Rozwój psychiczny (poznawczy, emocjonalny, społeczny). Modele rozwoju. Biologiczne i społeczne czynniki rozwoju. Fazy rozwoju. Rozwój wybranych funkcji psychicznych. Rozwój i kształtowanie osobowości. Rozwój a wychowanie.

Sylwetka rozwojowa dziecka w wieku poniemowlęcym, przedszkolnym i wczesnym wieku szkolnym. Rozwój fizyczny i moto-ryczny, rozwój procesów poznawczych (myślenie, mowa, spostrzeganie, uwaga, pamięć), rozwój społeczno-emocjonalny i

moralny. Lateralizacja, kształtowanie się stronności ciała, modele lateralizacji.

Zabawa jako podstawowa forma aktywności dziecka. Typy zabaw. Rola osób dorosłych w aktywności zabawowej dziecka.

Sylwetka rozwojowa dziecka we wczesnym i późnym wieku szkolnym. Rozwój fizyczny i motoryczny, rozwój procesów po-znawczych (myślenie, mowa, spostrzeganie, uwaga, pamięć), rozwój społeczno-emocjonalny i moralny. Zmiany psychiczne w

okresie dojrzewania.

Dysharmonie i zaburzenia rozwojowe u dzieci a ich funkcjonowanie w grupie rówieśniczej. Zaburzenia zachowania. Dziecko nieśmiałe i nadpobudliwe.

Dojrzałość szkolna. Pojęcie, składniki, diagnozowanie. Kontrowersje.

Sylwetka rozwojowa ucznia w okresie adolescencji i wczesnej dorosłości. Rozwój fizyczny, motoryczny i psychoseksualny, rozwój procesów poznawczych (myślenie, mowa, spostrzeganie, uwaga, pamięć), rozwój społeczno-emocjonalny i moralny.

Dojrzałość fizyczna a dojrzałość społeczna i emocjonalna. Krystalizowanie się tożsamości. Dorosłość. Identyfikacja z nowymi rolami społecznymi. Kształtowanie się stylu życia.

Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.1. wykorzystywana podczas zajęć

1. Przetacznik-Gierowska, M., Tyszkowa, M. (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Zagadnienia ogólne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (rozdziały 3, 4, 7,8,9,10)

2. Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (red.) (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

3. Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (red.) (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (rozdziały 1-6).

4. Brzezińska, A. (red.) (2013). Psychologiczne portrety człowieka. Gdańsk: GWP (rozdziały: 1-14)

5. Matczak, A. (2003). Zarys psychologii rozwoju. Podręcznik dla nauczycieli. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

6. Bogdanowicz, M. (1991). Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

7. Wiatrowska, L., Dmochowska, H. (2013). Dziecko u progu szkoły. Kraków: Impuls.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

1. Przetacznik-Gierowska, M., Tyszkowa, M. (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Zagadnienia ogólne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (rozdziały 3, 4, 7,8,9,10)

2. Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (red.) (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

3. Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (red.) (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (rozdziały 1-6).

4. Brzezińska, A. (red.) (2013). Psychologiczne portrety człowieka. Gdańsk: GWP (rozdziały: 1-14)

5. Wiatrowska, L., Dmochowska, H. (2013). Dziecko u progu szkoły. Kraków: Impuls.

6. Trempała, J. (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN

Literatura uzupełniająca

1. Schaffer, R.H. (2005). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (rozdziały: 4, 5, 9, 10)

2. Wilgocka-Okoń, B. (2003). Gotowość szkolna dzieci sześcioletnich. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

3. Zimbardo, P. (2002). Nieśmiałość. Warszawa: PWN.

4. Spionek, H. (1985). Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne. Warszawa: PWN

Wiedza

Student ma elementarną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowości i zakłóceń. Student opisuje prawidłowości i zakłócenia rozwoju mowy oraz rozwoju społecznego człowieka

Student ma podstawową wiedzę na temat rozwoju człowieka w cyklu życia w aspekcie psychologicznym oraz społecznym. Student wymienia i opisuje poszczególne etapy rozwoju człowieka w aspekcie psycho-logicznym i społecznym od niemowlęctwa aż po wczesną dorosłość.

Student ma elementarną wiedzę o bezpieczeństwie i higienie pracy w instytucjach edukacyjnych, wychowaw-czych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych.

Student charakteryzuje funkcjonowanie dziecka w grupie rówieśniczej w przedszkolu i szkole.

Umiejętności

Student potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań, diagnozowania i prognozowania sytuacji oraz analizowania strategii działań praktycznych w odniesieniu do różnych kontekstów działalności pedagogicznej.

Student porządkuje wiedzę dotyczącą rozwoju psychicznego człowieka w różnych sferach: po-znawczej, emocjonalnej, społecznej, osobowościowej.

Student ma rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej, potrafi używać języka specjali-stycznego i porozumiewać się w sposób precyzyjny i spójny przy użyciu różnych kanałów i technik komunika-cyjnych ze specjalistami w zakresie pedagogiki jak i z odbiorcami spoza grona specjalistów.

Student porządkuje wiedzę dotyczącą rozwoju psychicznego człowieka posługując się terminolo-gią psychologiczną.

Student posiada umiejętność prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii, popierając je argu-mentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów.

Student dyskutuje możliwości rozwojowej dziecka związane z gotowością podjęcia nauki szkol-nej.

Student potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania, interpretowania oraz projektowania strategii działań pedagogicznych; potrafi generować rozwiązania konkretnych problemów pedagogicznych i prognozować przebieg ich rozwiązywania oraz przewidywać skutki planowanych działań. Student analizuje przyczyny zaburzeń i dysharmonii rozwojowych u dzieci oraz proponuje sposoby rozwiązywania problemów edukacyjnych.

Kompetencje społeczne (postawy)

Student poszerza znajomość problemów rozwoju psychicznego człowieka poprzez uczęszczanie na wykłady i lekturę zalecanej bibliografii. Student przestrzega poczynionych ustaleń dotyczących samodzielnej analizy literatury oraz treści prezentowanych na wykładach.

egzamin

znajomość literatury przeznaczonej do samodzielnego studiowania przez studenta oraz znajomość treści prezentowanych na wykładzie

Celem przedmiotu jest nabycie przez studentów wiedzy z zakresu psychologii rozwojowej oraz umiejętności posługiwania się podstawowymi ujęciami teoretycznymi z psychologii rozwojowej w celu analizowania zagadnień pedagogicznych w kontekście rozwoju psychicznego człowieka

Problematyka wykładu

Rozwój psychiczny (poznawczy, emocjonalny, społeczny). Modele rozwoju. Biologiczne i społeczne czynniki rozwoju. Fazy rozwoju. Rozwój wybranych funkcji psychicznych. Rozwój i kształtowanie osobowości. Rozwój a wychowanie.

Sylwetka rozwojowa dziecka w wieku poniemowlęcym, przedszkolnym i wczesnym wieku szkolnym. Rozwój fizyczny i moto-ryczny, rozwój procesów poznawczych (myślenie, mowa, spostrzeganie, uwaga, pamięć), rozwój społeczno-emocjonalny i

moralny. Lateralizacja, kształtowanie się stronności ciała, modele lateralizacji.

Zabawa jako podstawowa forma aktywności dziecka. Typy zabaw. Rola osób dorosłych w aktywności zabawowej dziecka.

Sylwetka rozwojowa dziecka we wczesnym i późnym wieku szkolnym. Rozwój fizyczny i motoryczny, rozwój procesów po-znawczych (myślenie, mowa, spostrzeganie, uwaga, pamięć), rozwój społeczno-emocjonalny i moralny. Zmiany psychiczne w

okresie dojrzewania.

Dysharmonie i zaburzenia rozwojowe u dzieci a ich funkcjonowanie w grupie rówieśniczej. Zaburzenia zachowania. Dziecko nieśmiałe i nadpobudliwe.

Dojrzałość szkolna. Pojęcie, składniki, diagnozowanie. Kontrowersje.

Sylwetka rozwojowa ucznia w okresie adolescencji i wczesnej dorosłości. Rozwój fizyczny, motoryczny i psychoseksualny, rozwój procesów poznawczych (myślenie, mowa, spostrzeganie, uwaga, pamięć), rozwój społeczno-emocjonalny i moralny.

Dojrzałość fizyczna a dojrzałość społeczna i emocjonalna. Krystalizowanie się tożsamości. Dorosłość. Identyfikacja z nowymi rolami społecznymi. Kształtowanie się stylu życia.

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.1. wykorzystywana podczas zajęć

1. Przetacznik-Gierowska, M., Tyszkowa, M. (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Zagadnienia ogólne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (rozdziały 3, 4, 7,8,9,10)

2. Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (red.) (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

3. Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (red.) (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (rozdziały 1-6).

4. Brzezińska, A. (red.) (2013). Psychologiczne portrety człowieka. Gdańsk: GWP (rozdziały: 1-14)

5. Matczak, A. (2003). Zarys psychologii rozwoju. Podręcznik dla nauczycieli. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

6. Bogdanowicz, M. (1991). Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

7. Wiatrowska, L., Dmochowska, H. (2013). Dziecko u progu szkoły. Kraków: Impuls.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

1. Przetacznik-Gierowska, M., Tyszkowa, M. (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Zagadnienia ogólne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (rozdziały 3, 4, 7,8,9,10)

2. Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (red.) (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Rozwój funkcji psychicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

3. Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (red.) (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (rozdziały 1-6).

4. Brzezińska, A. (red.) (2013). Psychologiczne portrety człowieka. Gdańsk: GWP (rozdziały: 1-14)

5. Wiatrowska, L., Dmochowska, H. (2013). Dziecko u progu szkoły. Kraków: Impuls.

6. Trempała, J. (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

B. Literatura uzupełniająca

1. Schaffer, R.H. (2005). Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (rozdziały: 4, 5, 9, 10)

2. Wilgocka-Okoń, B. (2003). Gotowość szkolna dzieci sześcioletnich. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

3. Zimbardo, P. (2002). Nieśmiałość. Warszawa: PWN.

4. Spionek, H. (1985). Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne. Warszawa: PWN