Psychologia społeczna

obowiązkowe

Wykład

Przewidziane trybem rekrutacji na studia I stopnia na kierunku pedagogika

Celem przedmiotu jest wyposażenie studentów w podstawową wiedzę psychologiczną dotyczącą zachowań społecznych oraz w podstawowe umiejętności obserwacji zjawisk społecznych w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych.

Poznanie i spostrzeganie społeczne. Obraz samego siebie – ja realne, ja idealne, samoocena oraz ich wpływ na zachowanie społeczne i komunikowanie. Porównania społeczne. Atrybucje. Efekt Pigmaliona w klasie szkolnej. Postawy i zmiana postaw. Stereotypy, uprzedzenia. Zachowania społeczne i ich uwarunkowania. Wpływ społeczny. Sytuacja interpersonalna. Empatia. Zachowania asertywne, agresywne i uległe. zachowania prospołeczne. Stres i radzenie sobie z nim. Porozumiewanie się ludzi w instytucjach. Reguły współdziałania. Psychologia małej grupy.

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.1. wykorzystywana podczas zajęć

1. Mika, S. (1998). Psychologia społeczna dla nauczycieli. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

2. Wojciszke, B. (2012). Psychologia społeczna. Warszawa Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR

3. Kenrick, D.T., Neuberg, S.L., Cialdini, R.B. (2006). Psychologia społeczna. Rozwiązane tajemnice. Gdańsk:GWP.

(rozdziały; 3, 4, 5, 6, 9, 11, 12).

4. Wojciszke, B. (2000). Postawy i ich zmiana. W: J.Strelau (red.). Psychologia. Tom 3 (s. 79-105). Gdańsk: GWP.

5.Wojciszke, B. (2000). Relacje interpersonalne. W: J.Strelau (red.). Psychologia. Tom 3 (s. 79-10147-186). Gdańsk: GWP.

6. Weigl, B. (2000). Stereotypy i uprzedzenia. W: J.Strelau (red.). Psychologia. Tom 3 (s. 205-224). Gdańsk: GWP

7. Grzelak, J.Ł., Nowak, A. (2000). Wpływ społeczny. W: J.Strelau (red.). Psychologia. Tom 3. Gdańsk: GWP (rodział 46).

8. Adler, R.B., Rosenfeld, L.B., Proctor II, R.F (2006). Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się. Gdańsk:

GWP.(rozdział 2 i 3).

9. Król-Fijewska, M. (1993). Trening asertywności. Warszawa: PTP.,

10.Christopher, C.J. (2004). Nauczyciel – rodzice. Skuteczne porozumiewanie się. Gdańsk: GWP.

11. Nelson, T.D. (2003). Psychologia uprzedzeń. Gdańsk: GWP.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

1. Mika, S. (1998). Psychologia społeczna dla nauczycieli. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

2. Wojciszke, B. (2012). Psychologia społeczna. Warszawa Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.

3. Kenrick, D.T., Neuberg, S.L., Cialdini, R.B. (2006). Psychologia społeczna. Rozwiązane tajemnice. Gdańsk:GWP.

(rozdziały; 3, 4, 5, 6, 9, 11, 12).

B. Literatura uzupełniająca

1. Grzelak, J.Ł., Nowak, A. (2000). Wpływ społeczny. W: J.Strelau (red.). Psychologia. Tom 3 (s. 187-204). Gdańsk: GWP.

2. Corey, M.S., Corey, G. (2002). Grupy. Metody grupowej pomocy psychologicznej. Warszawa: Instytut Psychologii Zdro-wia. (rozdziały 4, 5,6,7,8 dotyczące faz rozwoju grupy).

3. Cialdini, R.B. (2004). Wywieranie wpływu na ludzi. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

4. Milgram, S. (2008). Posłuszeństwo wobec autorytetu. Kraków: Wydawnictwo WAM.

5.Leary, M. (2007). Wywieranie wrażenia na innych. O sztuce autoprezentacji. Gdańsk: GWP.

6.Kofta, M., Doliński, D. (2000). Poznawcze podejście do osobowości. W: J.Strelau (red.). Psychologia. Tom 2. Gdańsk: GWP (s.572-576 oraz 579--581).

7. Jarymowicz, M. (1985).Spostrzeganie samego siebie: porównywanie „ja – inni”. W: M.Lewicka (red.). Psychologia spo-strzegania społecznego. Warszawa: Książka i Wiedza (s.217-256).

8. Zimbardo, P. (2010). Efekt Lucyfera. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

9. Alberti, R., Emmons, M. (2002). Asertywność. Sięgaj po to, czego chcesz nie raniąc innych. Gdańsk: GWP.

10. Nelson, T.D. (2003). Psychologia uprzedzeń. Gdańsk: GWP.

Wiedza K_W04

Student zna wybrane psychologiczne koncepcje człowieka: filozoficzne, psychologiczne i społeczne stanowiące teoretyczne podstawy działalności pedagogicznej. Student opisuje zakres zainteresowań psychologii społecznej. Definiuje pojęcie poznania społecznego, samooceny i atrybucji oraz opisuje ich wpływ na relacje społeczne. Charakteryzuje pojęcie postawy, stereotypu i uprzedzenia. Wyjaśnia pojęcie zachowania asertywnego oraz odróżnia je od zachowania agresywnego i uległego. Definiuje pojęcie stresu psychologicznego.

K_W06

Student ma podstawową wiedzę o rodzajach więzi społecznych i o rządzących nimi prawidłowościach. Definiuje pojęcie zachowania prospołecznego oraz wyjaśnia dlaczego ludzie pomagają innym. Opisuje techniki wpływu społecznego. Opisuje i wyjaśnia zjawiska zachodzące w małej grupie społecznej. Charakteryzuje reguły współdziałania w grupie.

Umiejętności

K_U01 Potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych; analizuje ich powiązania z różnymi obszarami działalności pedagogicznej. Student przewiduje konsekwencje posiadania wysokiej lub niskiej samooceny ucznia dla zachowania w relacjach interpersonalnych. Student rozpoznaje motywy zachowań agresywnych, uległych i asertywnych..

K_U02 Potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opie-kuńczych, kulturalnych i pomocowych, a także motywów i wzorów ludzkich zachowań. Student anali-zuje rodzaj oczekiwań nauczyciela i przewiduje ich wpływ na zachowanie się ucznia. Przewiduje kon-sekwencje atrybucji dokonywanych przez ucznia i nauczyciela dla emocji, zachowania oraz sukcesów i porażek edukacyjnych ucznia.

K_U03 Potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań, diagnozowania i prognozowania sytuacji oraz analizowania strategii działań praktycznych w odniesieniu do różnych kontekstów działalności pedagogicznej. Student przewiduje możliwe konsekwencje zastosowania różnych technik perswazji i wpływu społecznego na zachowanie się uczniów, rodziców. Planuje strategię zmiany postaw u uczniów. Rozpoznaje motywy zachowań prospołecznych. Dyskutuje możliwości wpływu grupy na poziom wykonania zadania. Konstruuje metody przeciwdziałania skutkom negatywnych stereotypów i uprzedzeń wśród uczniów.

K_U08 Posiada umiejętność prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii, popierając je argu-mentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów. Student ocenia skuteczność różnych stylów radzenia sobie ze stresem w kontekście perspektywy psychologii stresu. W oparciu o wiedzę teoretyczną dotyczącą wpływu społecznego wyprowadza wnioski praktyczne dla praktyki wychowawczej.

Kompetencje społeczne (postawy)

K_K02 Student docenia znaczenie nauk pedagogicznych dla utrzymania i rozwoju prawidłowych więzi w środowiskach społecznych i odnosi zdobytą wiedze do projektowania działań zawodowych. Student stosuje posiadaną wiedzę do projektowania działań zapobiegających uprzedzeniom społecznym wśród dzieci i młodzieży.

egzamin pisemny: z pytaniami (zadaniami) otwartymi

Podstawowe kryteria: znajomość treści prezentowanych na wykła-dzie oraz literatury przeznaczonej do samodzielnego studiowania