Podstawy prawa karnego i prawa wykroczeń

obowiązkowe

Celem nauczania przedmiotu jest nabycie przez studenta kompetencji opisanych w efektach kształcenia, dotyczących systemu polskiego prawa karnego wraz z prawem wykroczeń na tle europejskim i międzyna-rodowym – w szczególności w odniesieniu do konstrukcji odpowiedzialności indywidualnej i osobistej sprawcy, jej warunków, granic oraz okoliczności ja wyłączających.

Celem dodatkowym jest uwrażliwienie na konieczność przestrzegania ustawowych i konstytucyjnych gwa-rancji w tej dziedzinie, zwłaszcza wynikających z zasady domniemania niewinności, oraz przygotowanie studentów do kontaktu z kodeksem karnym i kodeksem wykroczeń ze zrozumieniem i w sposób refleksyj-ny.

Treści programowe

1. Pojęcie prawa karnego – jego podstawowe cechy i funkcje: ochronna, subsydiarna, gwarancyjna, pre-wencyjno-wychowawcza.

2. System prawa karnego sensu largo: normy prawa karnego materialnego, procesowego i wykonawczego. Podstawowe działy prawa karnego w obrębie systemu: powszechne, wojskowe, skarbowe, nieletnich (15-17 lat), wykroczeń, europejskie (Rada Europy i Unia Europejska), międzynarodowe prawo karne.

3. Fundamentalne zasady prawa karnego.

4. Rozwój prawa karnego. Ustawa karna – źródła prawa karnego. Konstrukcja przepisów prawa karnego. Wykładnia – problem dopuszczalności stosowania analogii.

5. Zasady obowiązywania ustawy karnej: w przestrzeni i wobec osób.

6. Przestępstwo i zasady odpowiedzialności karnej. Pojęcie czynu zabronionego i różnica w stosunku do przestępstwa. Ustawowe znamiona czynu zabronionego: przedmiot, strona przedmiotowa, podmiot, strona podmiotowa. Jedność – wielość czynów. Zbieg przepisów, zbieg przestępstw.

7. Okoliczności wyłączające odpowiedzialność karną: okoliczności wyłączające bezprawność (kontratypy), okoliczności wyłączające winę.

8. Kary i środki karne oraz zasady i dyrektywy ich orzekania. Środki zabezpieczające.

9. Traktowanie nieletnich – dwutorowa odpowiedzialność na podstawie kodeksu karnego (art. 10 § 2) oraz ustawy z 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich.

10. Przedawnienie i zatarcie skazania. Ułaskawienie, amnestia, abolicja.

11. Systematyka przestępstw – część szczególna kodeksu karnego oraz ustawy pozakodeksowe.

12. Rozwój ustawodawstwa polskiego w zakresie prawa wykroczeń.

13. Europejskie modele orzekania w sprawach o wykroczenia.

14. Źródła polskiego prawa wykroczeń oraz zasady ich obowiązywania.

15. Pojęcie wykroczenia oraz „czyny przepołowione”. Wykroczenie a przestępstwo. Katalog kar i środków karnych w kodeksie wykroczeń.

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

Gardocki L., Prawo karne, wyd. 20. C.H. Beck, Warszawa 2017.

Grześkowiak A., Prawo karne, C.H. Beck, Warszawa 2017.

Królikowski M., Prawo karne, C.H. Beck, Warszawa 2016.

Sitarz O., Materialne prawo wykroczeń. Część ogólna, Difin, Warszawa 2015.

Warylewski J., Prawo karne. Część ogólna, wyd. 7, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017.

B. Akty prawne wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń, tekst jedn. Dz.U. z 2015 r. poz. 1094 ze zm.

Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 1654 ze zm.

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 1137 ze zm.

C. Literatura uzupełniająca

Bojarski T., Kruk E., Skrętowicz E., Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich. Komentarz, LexisNexis Warszawa 2014

Haak-Trzuskawska A., Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2015.

Marek A., Prawo karne, C.H. Beck Warszawa 2013.

Marek A., Prawo wykroczeń (materialne i procesowe), C.H. Beck Warszawa 2012.

Sakowicz A. (red.), Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2017.

Kr1_W05

S1P_W07

S1P_W08

S1P_W10

S1P_W11 - 1. Ma wiedzę o normach prawa publicznego i prywatnego niezbędną do regulacji i oceny zjawisk społecznych i ekonomicznych w zakresie uprawnień i zobo-wiązań (obowiązków) stron.

Zna procedury postępowania w zakresie spraw administracyjnych, cywilnych, gospodarczych, z elementami prawa karnego i prawa wykroczeń oraz egzeku-cji administracyjnej

Kr1_U03

S1P_U02

S1P_U03 - 1. Prawidłowo posługuje się systemami normatywnymi oraz wybranymi normami i regułami (prawnymi, ekonomicznymi, moralnymi) w celu rozwiązania podstawowego zadania

Kr1_U06

S1P_U02

S1P_U06

S1P_U07

S1P_U08 - 3. Posiada umiejętność przygotowania typowych prac pisemnych oraz wystąpień ustnych i prezentacji w języku polskim, dotyczących zagadnień z zakresie funkcjonowania admini-stracji, z wykorzystaniem podstawowych różnych źródeł.

Dobiera właściwe metody badawcze i analizuje wyniki badań związane z problemami spo-łecznymi, w tym administracyjnymi.

Posiada umiejętność merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem podstaw praw-nych, orzecznictwa, poglądów innych osób oraz formułowania wniosków

Kr1_U07

S1P_U02

S1P_U06

S1P_U07

S1P_U08- Kompetencje społeczne (postawy)

Samodoskonalenie - rozumie potrzebę rozwoju i uczenia się przez całe życie; potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności; zna swoje silne i słabe strony, stawia sobie ambitne cele na miarę swoich możliwości; umie przyjąć porażkę, przyznać się do błędu

Kr1_U08

S1P_U09

S1P_U10 - Współpraca - potrafi harmonijnie współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role; potrafi uzgodnić z grupą cele i podział zadań; jest otwarty, szanuje odmienność innych członków zespołu

Kr1_K01

S1P_K01

S1P_K06 - Komunikacja - potrafi w sposób zrozumiały dla innych przedstawić swój pogląd, zagadnienie; odważnie (ale z rozwagą) wyraża swoje zdanie, nie boi się zadawać pytań; potrafi kulturalnie uczestniczyć w dyskusji; umie wyrażać konstruktywną krytykę

Kr1_K02

S1P_K02

S1P_K03

S1P_K05 - Uczciwość - stosuje się do zasad etyki; szanuje prawo; jest obiektywny; potrafi dostrzec konflikt interesów; prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu

Kr1_K03

S1P_K02 - Odpowiedzialność - dotrzymuje terminów; potrafi odpowiednio określić priorytety służące reali-zacji określonego przez siebie zadania; konsekwentnie dąży do celu; umie pracować systema-tycznie i samodzielnie; stosuje się do reguł i norm życia społecznego; ma świadomość odpowie-dzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kraju i Europy

Kr1_K04

S1P_K04

S1P_K05

Kr1_K05

S1P_K05

S1P_K03

Kr1_K06

S1P_K07 - Kreatywność - myśli kreatywnie, potrafi wyjść poza utarte schematy; potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy; potrafi elastycznie dostosować się do wymogów otoczenia

Kreatywność - myśli kreatywnie, potrafi wyjść poza utarte schematy; potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy; potrafi elastycznie dostosować się do wymogów otoczenia