Teoria, polityka i strategia bezpieczeństwa cz. II

obowiązkowe

Po ukończeniu przedmiotu student powinien wiedzieć: na czym polega istota bezpieczeństwa oraz kategorie bezpieczeństwa; znać opis i interpretacje zjawisk towarzyszących bezpieczeństwu; analizę i ocenę przyczynowo-skutkową procesów zachodzących w obszarze i środowisku bezpieczeństwa.

Student powinien umieć: umiejętnie dokonywać opisu i interpretacji zjawisk towarzyszących polityce bezpieczeństwa; rozpozna-wać relacje między teorią a praktyką polityki bezpieczeństwa państwa. Rozróżniać kategorie i dyrektywy strategiczne; omawiać znajomość środków strategicznych i sposobów ich wykorzystania w strategii bezpieczeństwa.

A. Problematyka wykładu

1. Bezpieczeństwo jako dziedzina nauki. Pojęcie i charakterystyka bezpieczeństwa, jego typy.

2. Bezpieczeństwo według głównych szkół teoretycznych.

3. Definiowanie składowych bezpieczeństwa.

4. Teoretyczny wymiar bezpieczeństwa.

5. Polityka bezpieczeństwa a stosunki międzynarodowe.

6. Pokój, kryzys, wojna. Problem użycia siły w stosunkach międzynarodowych.

7. Pokojowa organizacja narodów.

8. Polityka bezpieczeństwa.

9. Bezpieczeństwo w wymiarze sektorowym – wybrane aspekty.

10. Bezpieczeństwo narodowe Polski, Europy, globalne.

11. Polska w organizacjach gwarantujących bezpieczeństwo.

12. Zewnętrzne i wewnętrzne środowisko bezpieczeństwa państwa.

13. Wybrane koncepcje strategiczne NATO.

14. Strategie bezpieczeństwa – wybrane zagadnienia.

15. Wyzwania, zagrożenia i szanse dla bezpieczeństwa na przestrzeni dziejów.

B. Problematyka ćwiczeń

1. Typy bezpieczeństwa.

2. Bezpieczeństwo narodowe, międzynarodowe, globalne.

3. Wyzwania bezpieczeństwa.

4. Wybrane aspekty bezpieczeństwa.

5. Podstawy prawne i gwarancje bezpieczeństwa.

6. System strategii państwa.

7. Problemy bezpieczeństwa państwa.

8. Strategia i system bezpieczeństwa państwa w XXI wieku.

9. Strategiczne problemy obronności państwa (organizacji).

10. Strategia i system obronności państwa w XXI w.

11. Problem bezpieczeństwa państwa, regionu, koalicji, organizacji.

12. Strategia bezpieczeństwa wybranych państw.

A. Literatura obowiązkowa:

1. Czaputowicz J., Bezpieczeństwo międzynarodowe – Współczesne koncepcje, Warszawa 2012.

2. Janik W. J., Bezpieczeństwo międzynarodowe. Wybrane organizacje, Elbląg 2016.

3. Korzeniowski L. F., Podstawy nauk o bezpieczeństwie, Warszawa 2012.

4. Kubiak K., Piractwo i terroryzm morski. Nowe wyzwania dla bezpieczeństwa międzynarodowe¬go, Wrocław 2012.

5. Kubiak K., Wojny, konflikty zbrojne i punkty zapalne na świecie, Warszawa 2005.

6. Nowak E., Nowak M., Zarys teorii bezpieczeństwa narodowego, Warszawa 2011.

7. Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, Warszawa 2008.

8. Żurawski P., Bezpieczeństwo międzynarodowe – Wymiar militarny, War¬szawa 2012.

9. Zeszyty naukowe Acta Elbingensia.

B. Literatura uzupełniająca

1. Strategie Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Biuro Bezpieczeń¬stwa Naro¬dowego.

2. Karta Narodów Zjednoczonych, Statut Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości i Porozu¬mienie ustanawiające Komisję Przygotowawczą Narodów Zjednoczonych.

3. Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej, sporządzony 1 lipca 1968 r.

4. Protokół Dodatkowy do Konwencji Genewskich z 12 sierpnia 1949 r., Dotyczący Ochro¬ny Ofiar Międzynarodowych Kon-fliktów Zbrojnych, sporządzony 8 czerwca 1977 r.

5. Konwencja o Zakazie Prowadzenia Badań, Produkcji, Składowania i Użycia Broni Che¬micznej oraz o Zniszczeniu jej Zapasów, sporządzona 13 stycznia 1993 r.

6. Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony oraz Europejska Strategia Bezpieczeństwa.

7. Ustawa z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Pol¬skiej.

8. Ustawa z 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej.

9. Ustawa z 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej.

10. Ustawa z 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym.

11. Ustawa z 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Do¬wódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospoli¬tej Polskiej.

K_W01

S1P_W01

K_W03

S1P_W02, S1P_W03, S1P_W04 - - zna podejścia badawcze, nurty teoretyczne oraz terminologię używaną w naukach o bezpieczeń-stwie oraz w zakresie pokrewnych dyscyplin w obszarze nauk społecznych

- ma wiedzę w zakresie teorii, polityki i strategii bezpieczeństwa oraz systemu bezpieczeństwa na-rodowego

K_W05

S1P_W02, S1P_W04,

H1P_W05

K_W06

S1P_W02, S1P_W03 S1P_W09, H1P_W07 - - ma wiedzę o różnych rodzajach struktur, stosunków i więzi społecznych, politycznych, ekono-micznych i prawnych, które determinują naturę bezpieczeństwa w skali lokalnej, regionalnej, krajo-wej, europejskiej i międzynarodowej

- ma wiedzę na temat historycznych i kulturowych uwarunkowań oraz ewolucji bezpieczeństwa w wymiarze lokalnym, regionalnym, krajowym i międzynarodowym

K_W12

S1P_W03, S1P_W05

K_W13

S1P_W04, S1P_W09

K_W16

S1P_W07, S1P_W08, S1P_W09, S1P_W11 - - identyfikuje relacje i struktury ponadnarodowe i międzykulturowe na płaszczyźnie stosunków międzynarodowych

- identyfikuje i opisuje na poziomie podstawowym uczestników procesów bezpieczeństwa oraz rozpoznaje relacje i więzi między nimi

- ma wiedzę w zakresie wybranych subdyscyplin nauk o bezpieczeństwie lub obronności, nauk prawnych lub ekonomicznych

K_U01

S1P_U01, S1P_U02,

H1P_U01

K_U06

S1P_U02, S1P_U04

K_U07

S1P_U04, S1P_U07 - Umiejętności

- potrafi dokonać obserwacji i interpretacji stosunków i zjawisk ekonomicznych i kulturowych w naukach o bezpieczeństwie oraz w zakresie pokrewnych dyscyplin nauk społecznych

- potrafi identyfikować zagrożenia bezpieczeństwa oraz formułować sposoby reagowania w sytua-cjach kryzysowych

- potrafi diagnozować i prognozować procesy i zjawiska w zakresie bezpieczeństwa oraz generować rozwiązania konkretnych problemów w zakresie bezpieczeństwa

K_K02

S1A_K02

K_K08

S1P_K02, S1P_K04, S1P_K05, S1P_K07 - Kompetencje społeczne (postawy) :

- ma świadomość znaczenia nauk o bezpieczeństwie, nauk o polityce oraz nauk o prawie i admini-stracji dla kształtowania postaw i więzi społecznych, w tym służących bezpieczeństwu

- jest świadomy wiedzy i umiejętności w zakresie zarządzania bezpieczeństwem i zarządzania kry-zysowego wymaganych na odpowiednich stanowiskach w administracji publicznej, organizacjach gospodarczych i pozarządowych i innych organizacjach

Zaliczenie wykładów: warunkiem uzyskania pozytywnej oceny jest:

1. Przed przystąpieniem do egzaminu końcowego:

- sporządzenie zadanej przez wykładowcę pracy pisemnej lub prezentacji (indywidualnie lub grupowo);

- pozytywna ocena z testów wiedzy/sprawdzianów (do 5 testów) w czasie semestru.

2. Przed przystąpieniem do egzaminu ustnego – uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego; na egzaminie ustnym – udzielenie popraw-nej odpowiedzi na pytania prowadzącego.

Zaliczenie ćwiczeń:

Sporządzenie zadanej przez wykładowcę pracy pisem-nej/prezentacji/wygłoszenie prezentacji – prace wykonywane indywidual-nie lub w grupach.